Nationaal Theater

Het antwoord op de vraag waarom de Kroatische steden langs de Adriatische Zee zoveel interessanter en mooier zijn dan die in het binnenland ligt besloten in de eeuwenlange overheersing van de kust door Venetië. Voor de steden in het binnenland geldt dat de aantrekkelijkheid ervan in hoge mate samenhangt met de hoeveelheid gebouwen die door de Oostenrijkers zijn neergezet. Omdat ik Venetiaan noch Oostenrijker ben, kan ik dat zonder spoor van chauvinisme zeggen. Ook voor veel architectonische blikvangers in Zagreb geldt dat ze door buitenlandse handen gebouwd dan wel ontworpen zijn.
Met name de Weense architect Herman Bolle heeft zijn sporen achtergelaten. Na de grote aardbeving van 1880, die een groot deel van Zagreb zwaar beschadigde, was hij betrokken bij de restauratie van talloze monumentale gebouwen. Wat nieuwbouw betreft is Bolle onder meer verantwoordelijk voor de ontzagwekkend grote ommuring van de begraafplaats Mirogoj en het zachtgeel gekleurde Museum voor Kunsten en Ambachten. Tegenover dit museum staat een ander geel gebouw, het Nationaal Theater, ontworpen door de Weense architecten Fellner en Helmer en officieel geopened door de Oostenrijkse keizer Franz Joseph I in 1895.
Een balletvoorstelling bood een goede gelegenheid het gebouw eens van binnen te bekijken. De voorstelling zelf was niet bepaald geweldig - tientallen ballerina's in zuurstokkleurige jurkjes hadden bijna drie uur nodig voor het verhaal van Doornroosje - maar het interieur van het theater overtrof de verwachtingen. Naast prachtige galerijen kun je er bustes van Kroaten bewonderen die actief zijn geweest in of voor het theater, zoals Miroslav Krleza. Het gebouw heeft diverse balkons, die een mooi uitzicht bieden over het plein dat nog altijd heet naar maarschalk Tito (Trg marsala Tita) en de daaraan gelegen culturele en universitaire instellingen.